| |
|
| |
Momentopname Dirk Bogaert
Dirk Bogaert is niet alleen videokunstenaar, maar ook tekenaar. Aanvankelijk maakte hij video’s waarin vooral voorwerpen te zien waren: een glas, een schedel, een stoel. Zijn tekeningen toonden diezelfde voorwerpen en hij bracht ze in een compositie die zijns gelijke vond in de videowerken.
Eind 2005 maakten de videobeelden met ‘dingen’ plaats voor ‘portret’. (Zo beschrijft hij zelf zijn recente videobeelden.) Deze verandering in het motief doet denken aan de schilderkunst: van stilleven naar portret.
De video’s tonen nu fragmenten van mensen: gezichten, handen, een romp. De portrettekeningen zijn zelfportretten: hij tekent zichzelf – zijn gezicht – in een spiegel, frontaal.
Doorheen de geschiedenis hebben heel veel kunstenaars portretten en zelfportretten gemaakt. Opvallend is hier dat er bij een portret een ander medium wordt gebruikt dan bij een zelfportret. Alsof het kijken naar jezelf, naar binnen, een andere techniek vraagt dan het kijken naar anderen, naar buiten. Camera en potlood zijn verschillende manieren van registratie. De essentie van het medium speelt hier mee: doorheen de zoeker kijk je als door een venster naar de wereld, met de hand daarentegen geef je seismografisch de vaststellingen van het oog weer. Dit ‘binnen en buiten’ duidt naar mijn aanvoelen een belangrijk facet aan dat ook aanwezig is in ieder afzonderlijk werk. Elk kunstwerk vat als het ware deze complementen samen.
De videowerken worden, op een paar uitzonderingen na, uitsluitend getoond als tweeluiken: twee videobeelden worden naast elkaar geprojecteerd en vormen zo een geheel. In deze beeldcombinaties, van twee gezichten of van een gezicht en een hand, drukt het ene beeld een beweging uit van innerlijk leven dat zich naar buiten werkt, terwijl het andere de nadruk legt op de fysieke actie als een aftasten van mogelijkheden om zichzelf te vinden.
Een soortgelijke spanning wordt in de tekeningen zichtbaar. Omwille van ontbrekende delen van het gezicht zijn die niet echt af. Dat onaffe is voor mij uitdrukking van ‘niet afgesloten zijn’. Het schept een spanning tussen ‘tevoorschijn komen’ en ‘verdwijnen’ die ik gemakkelijk kan verbinden met de lichaamstaal die te zien is in de video’s. Innerlijk leven werkt zich naar buiten en fysieke actie zoekt aarding en evenwicht.
Dirk Bogaert stelt met zijn werk de werkelijkheid in vraag. Zijn subtiele beelden zijn een en al communicatie die afstraalt op de toeschouwer.
In een recent schrijven citeert hij uit het boek Een verhaal van liefde en duisternis van Amos Oz (De Bezige Bij, Amsterdam, 2005): “Wie de kern van het verhaal zoekt in de ruimte tussen het werk en degene die het geschreven heeft, vergist zich: het is erg de moeite waard om niet te zoeken in het gebied tussen het geschrevene en de schrijver, maar in het gebied tussen het geschrevene en de lezer.”
Dit citaat typeert kunstenaar Dirk Bogaert. De complexiteit van zijn werk laat de toeschouwer toe om het almaar opnieuw te bekijken en almaar verder te zoeken naar de wijze waarop dit werk ons raakt. Slechts dan heeft de toeschouwer een rol te spelen in de kunst, wanneer het particuliere en het universele elkaar raken. Vanuit dit bewustzijn maakt Dirk Bogaert zijn keuzes.
Willem De Rynck
|
|
|
